H.A.Z
ساختار منطقه یا ناحیه حرارت دیده H.A.Z (HAT AFFEET ZONE) منطقه تحت تاثیر حرارت
منطقه H.A.Z یعنی؟
منطقه مجاور در حوضچه جوش را که تحت تاثیر مستقیم و غیر مستقیم حرارت ناشی از جوشکاذی حوضچه جوش قرار دارد منطقه حرارت دیده یا منطقه H.A.Z گفته می شود در این ناحیه براساس گرم و سرد شدن سریع ضمن عملیات جوشکاری فقط سااختار فلز تغییر کرده و ترکیب شیمیایی آن بدون تغییر می ماند .
وسعت عوامل موثر در H.A.Z ؟
در جوشکاری باقوس الکتریکی دستی دارای کمترین منطقه H.A.Z است
(mm 5/2-2) در جوشکاری با الکترودهای روپوش دار وسعت ناحیه بین (mm 10-4)است
در جوشکاری با گاز این ناحیه بین (mm 25-20) است که به علت اینکه در روشهای قوس الکتریکی امکان تمرکز حرارت در یک نقطه وجود دارد در حالی که در روشهای گازی حرارت در سطح توزیع شده و وسعت منطقه H A.Z افزایش یافته است.
عوامل موثر در H.A.Z ؟
۱- نوع فزاینده جوشکاری (که روی وسعت منطقه H.A.Z تاثیر بسزایی دارد )
۲- ۲-جنس فلز صبا (در فلزاتی که هدایت حرارتی بالایی دارند منطقه H.A.Z وسیعتر است به دلیل اینکه ایجاد تمرکز حرارت تقریبا غیر ممکن است مانند آلومینیوم مس که نسبت به فولاد دارای منطقه H A.Z وسیعتری اند.
۳- سرعت جوشکاری (هر چه سرعت جوشکاری بالاتر باشد منطقه تحت تاثیر حرارت کوچکتر می شود )
۴- درجه حرارت پیش گرما (هر چه دمای پیش گرما کمتر باشد وسعت منطقه H.A.Z کمتر خواهد بود .
۵- تعداد پاس های جوشکاری (در جوش های یک پاس به دلیل اعمال حرارت ورودی بیش از حد و طولانی شدن زمان جوشکاری که باعث طولانی شدن زمان انجماد می گردد وسعت منطقه H.A.Z بیشتر می شود صورتی که در جوش های چند پاس ناحیه H.A.Z کوچکتر می شود.
۶- ابعاد قطع ( قطعات ضخیم تر دارای جذب حرارت بیشتری می باشند و سرعت سرد شدن آنها بیشتر می شود
۷- تغییرهای جوشکاری بر روی منطقه H.A.Z تاثیر زیادی دارند برای مثال : با افزایش شدت بر ولتاژ و قطر الکترود منطقهتحت تاثیر حرارت نیز گسترش می یابد.
۸- طرح اتصال جوش (نبشی – دولبه ای – تک لبه )
مقایسه بین جوش نبشی با جوش لبه ای ؟
در ورتی که ضخامت ورق در محل اتصال یکی باشد ؟ در این حالت سرعت سرد شدن این دو جوش یکسان نیست چرا که در جوش نبشی سرعت سرد شدن تا ۳ برابر افزایش می یابد
انتقال حرارت در جوش لبه ای فقط در یک جهت و در جوش نبشی از ۳ طرف می باشد.
۹- شکل حوضچه جوش: در صورتی که گورده جوشبه شکل مقعر می باشد سطح تماس جوش با فلز ……. یا پایه بیشتر است. اگر گورده جوش محدب باشد به دلیل کمتر بودن سطح تماس جوش با فلز پایه و انتقال حرارت به محیط وسعت منطقه H.A.Z کاهش می یابد.
برای ساختار ناحیه جوش در فلزات مختلف دانستن نکات زیر لازم وضروری است.
۱-ساختار دانه ها(دانه بندی)
۲- فازهای متالوژیکی
۳- محدوده حرارتی
۴- خواص مکانیکی هستند.
برای مثال : هر چه دانه های ………… بزرگتر باشند. دانه های ……….. نیز می شود و هر چه دانه ها درشتر باشد خواص مکانیکی کاهش می یابد و هر چه حجم جوش بیشتر باشد و سرعت جوشکاری کمتر باشد دانه ها نیز درشتر می شوند به همین دلیل خواص مکانیکی فلز جوش نیز کاهش می یابد.
استانداردهای حسابرسی
تاریخچه صنعت چاپ در ایران