جهانی شدن اقتصاد

در دورانی که در اثر شایعات مربوط به جنگ جهانی سوم ارزها به نوسان درآمده و لشکریان طوفان در بساری سرزمینها خود را آماده حمله ساخته اند، ما با وحشت به عناوین روزنامه ها خیره می شویم.
ارزش طلا، این حرارت سنج ترس، رکود می شکند. بانکها به لرزه درآمده اند. تورم از کنترل خارج شده و دولتهای جهان به فلج عمومی و کند ذهنی مبتلا شده اند.
تعریف : جهانی شدن یا Globalization یا به شکل صحیحتر آنها ادعا می کنند که ما وارد مرحله ای از توسعه می شویم که به کلی فراتر از دوران صنعتی است۰ چنانچه آلوین تافلر استدلال کرده است که:”آنچه هم اکنون رخ می دهد، به احتمال قوی، بزرگتر، عمیق تر و هممتر از انقلاب صنعتی است… احظه حاضر چندی کمتر از دومین فصل بزرگ جدا کننده در تاریخ بشر نیست”
یا مارکس می گوید: “سرمیاه داری امروزی به تولید و مصرف خصلت جهانی داده است… و صنعت را از قید ملیت آن رها ساخته است. تمام صنایع ملی قدیمی نابود شده است یا روز به روز بیشتر نابود می شوند. آنها جای خود را به صنایع جدید می دهند که معمول شد نشان بصورت مسئله مرگ و زندگی برای همه ملل متمدن در می آید،به ضایعی که دیگر نه فقط از مواد خام بومی بلکه از مواد خام استفاده می کنند که از دور افتاده ترین مناطق آورده می شود، صنایعی که محصولاتش نه فقط در داخل ، بلکه در هر گوشه جهان مصرف می شود.”
«یکی از جنبه های اصلی جهانی شدن ، نظام جهانی است که از دوره گسترش غرب از قرن ۱۷ به بعد بوجود آمده است و گد چه امروزه به سرعت گسترش می یابد اما به هیچ وجه پدیده کاملاً جدیدی نیست و از زمانی در حدود دو یا سه قرن پیش آغاز گردیده است.»

تاریخچه جهانی شدن:
مفهوم جهانی شدن دارای تاریخچه مشخصی در ادبیات سیاسی و بین المللی است.
الف)برخی بر این اعتقادند که جهانی شدن حدود ۴۰۰ سال قدمت دارد و با مدرنیسم، جهانی شدن هم شکل گرفته است.
ب) برخی دیگر از نویسندگان بر آنند که «جهانی شدن» یکی از شاخه های مدرنیسم است و در عین حال یک جریان جدید هم می باشد و ریشه ای تاریخی ندارد.
مدرنیسم جریانی بود که در عغرب آغاز شد و دیدیم که چگونه جهان را در نوردید و «جهانی» شد. علی رغم آنکه در ابتدا توسط سنت گراها مخالفت های زیادی در مقابل مدرنیسم صورت گرفت ولی در نهایت مدرنیسم پیروز شد.
برای مدرنیسم خصوصیات زیادی نقل می کنند که یکی غیر قابل بازگشت بودن آن است. یعنی مدرنیسم مانند یک انقلاب همه چیز را زیر و رو می کند و از آنجا که universal است پس همه جهان را در هم می نوردد. به اعتقاد این گروه مدرنیسم جریانی بود که نمی شود جلوی آن را با وجود آنکه دیدگاههای مخالف زیادی در مقابل آن وجود داشت سد کرد.
به عقیده گروه اول، پدیده جهانی شدن که ما امروز شاهد آن هستیم مرحله ای از جریانی است که از قدیم شروع شده اما اکنون شکی جدید به خود گرفته است و علت این شکل گیری نوین «تکنولوژی ارتباطات» است و این همان چیزی است که نافلر در موج سوم به ان اشاره کرده است.بی تردید ما امروز در یک دهکده جهانی زندگی می کنیم و پیش بینی تا فلر صحیح بوده است.
در حال حاضر اندیشمندان نسبت به مساله جهانی شدن به دو دسته خوش بین و بد بین تقسیم می شوند:
الف) برخی می گویند جهانی شدن هیچ نفعی برای ما نخواهد داشت زیرا جهانی شدن ادامه استعمار و شکل جدیدی ازآن می باشد که ما نباید فریب آنرا بخوریم یعنی اینکه دیدگاه خوبی نسبت به این پدیده ندارند و بر این عقیده اند که جهانی شدن یک process نمیباشد. بلکه یک project «پروژه» است یعنی عده ای نشسته اند و نقشه ای برای استعمار دنیا طراحی کردهاند که این نقشه نام جهانی شدن به خود گرفته است. طراحان این نقشه می خواهند حاکمان آینده جهان باشند.

ویژگیهای جهانی شدن اقتصاد :
۱- رشد تجارت جهانی ۲- رشد سرمایه گذاری مستقیم خارجی ۳- تجارت پول و سرمایه
۴- جریان ازادانه خدمات تولیدی ۵- توسعه صنعت توریسم
رشد تجارت جهانــــی :

رشد سرمایه گذاری مستقیم خـــارجی :
از ویژه گیهای کنونی اقتصاد جهانی رشد چشمگیر در حجم سرعت سرمایه گذاری های مستقیم جارجی است .
بنابرشواهد آماری حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی به طور متوسط طی دو دوره زمانی ۹۰-۱۹۸۵ و۹۶-۱۹۹۱ از ۱۴۱/۹۳ به ۲۴۲/۵ میلیادر دلار رسید ه به که ۸۲ در صد آن در دوره ۹۰-۱۹۸۵ در کشورهای توسعه یافته و ۱۸ درصد در کشورهای کمتر توسعه یافته اتفاق افتاده است . این در صدها در دوره ۹۶-۱۹۹۱ به ۶۴ و ۳۶ در صد رسیده است .
تجارت پــــول و سرمایه :
از ویژه گیهای دیگر اقتصاد کنونی جهان رشد تجارت پول و سرمایه ناشی از افزایش چشمگیر حضور بانکها و شرکتهای فراملیتی در بازارهایی مالی داخلی و خارجی است که عمدتا” در شهرهای بزرگی نظیر نیویورک ، لندن ، پاریس ،توکیو و سایر مراکز کشورهای توسعه یافته که توان جذب سرمایه داری بین المللی ، مدیریت مالی و مراکز بانکی را داشته اند صورت گرفته است .