مبحث ششم مقررات ملی ساختمان

مبحث ششم مقررات ملی ساختمان

---

حجم فایل: ۱٫۸۸۵KB

تعداد صفحه: ۱۶۸صفحه

فرمت فایل: PDF

قیمت فایل: رایگان

مقررات ملّی ساختمان ایران مبحث ششم بارهای وارد بر ساختمان

مبحث ششم مقررات ملی ساختمان

۱-۶- کلیات

۱-۱-۶- دامنه کاربرد

۱-۱-۱-۶- این مبحث حداقل الزامات بارگذاری برای طراحی ساختمان ها و سایر سازه های موضوع این مقررات را تعیین می نماید. بارها و ترکیبات بار اختصاص داده شده که هماهنگ با یکدیگر تعریف شده اند، برای استفاده در روشهای طراحی متفاوت بیان شده است.

۲-۱-۱-۶- در مواردیکه ضوابط این مبحث دارای ابهام یا مسکوت میباشد، استعلام از دفتر مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

۲-۱-۶- تعاریف

۱-۲-۱-۶- اثرات بار: نیروها یا تغییرشکل هایی که در اعضای سازهای در اثر بارهای اعمالی ایجاد می شود.

۲-۲-۱-۶- بارها: نیروها یا سایر عواملی که ناشی از وزن کل مصالح سازه، ساکنان آن و سایر لوازم داخلی بوده یا ناشی از اثرات محیطی، تغییرات حرکتی، و تغییرات ابعاد مقید میباشد. بارهای ثابت بارهایی هستند که تغییرات آنها در طول زمان به ندرت اتفاق میافتد. سایر بارها، بارهای متغیر می باشد.

۳-۲-۱-۶- بارهای اسمی: بزرگی بارهای تعریف شده در این مبحث برای بار مرده، زنده، خاک،
باد، برف، یخ، باران، سیل، زلزله و انفجار میباشد.

۴-۲-۱-۶- بار ضریبدار: به حاصل ضرب بار اسمی در ضریب بار اطلاق میگردد.

۵-۲-۱-۶- بناها و تاسیسات ضروری: ساختمان ها یا سایر سازه هایی که باید در شرایط وقوع حوادث شدید و بحرانی بارهای محیطی مانند سیل، باد، برف و زلزله قابلیت بهره برداری و استفاده بیوقفه را داشته باشند.

۶-۲-۱-۶- تغییرمکان نسبی طبقه: تغییرمکان جانبی یک کف نسبت به کف زیرین آن برابر با تغییرمکان نسبی طبقه می باشد.

۷-۲-۱-۶- حالت های حدی: شرایطی که فراتر از آن سازه یا عضو مورد نظر برای سرویس دهی نامناسب بوده و انتظار میرود بعد از آن قابلیت استفاده بیشتر را نداشته (حد بهره برداری) و یا غیر ایمن گردد (حد نهایی یا مقاومت).

۸-۲-۱-۶- سازه های غیرساختمانی: به کلیه سازه ها، به جز سازه هایی که به طور معمول درساختمان ها به کار برده میشود، اطلاق می گردد.

۹-۲-۱-۶- ساختمان ها: سازه هایی که با دیوار و سقف محصور بوده و برای تامین سرپناه یا بهره برداری
دیگری ساخته میشود.

۱۰-۲-۱-۶- ساختمان ها و تاسیسات موقت: ساختمان ها یا سایر سازههایی که برای یک مدت زمانی کوتاه مورد بهره برداری قرار می گیرند و تحت تاثیر کوتاه مدت عوامل محیطی قرار دارند.

۱۱-۲-۱-۶- سیستم باربر جانبی: قسمتی از کل سازه است که برای تحمل بارهای جانبی به کار گرفته می شود.

۱۲-۲-۱-۶- ضریب اهمیت: به ضریبی اطلاق میگردد که برای در نظر گرفتن گروه خطرپذیری ساختمان استفاده میگردد.

۱۳-۲-۱-۶- ضریب بار: ضریبی که برای در نظر گرفتن بار واقعی نسبت به بار اسمی استفاده می شود. این ضریب با توجه به عدم قطعیت های مراحل تحلیل و با توجه به احتمال رخداد همزمان بیش از یک بار حدی، تعیین شده است.

۱۴-۲-۱-۶- ضریب مقاومت: ضریبی که اختلاف مقاومت واقعی مصالح را از مقاومت اسمی و نیز نحوه و تبعات شکست را در نظر میگیرد (همچنین این ضریب به عنوان ضریب کاهش مقاومت نیز نامیده می شود).

۱۵-۲-۱-۶- کاربری: به نوع و نحوه استفاده از ساختمان یا هر سازه دیگر یا قسمتی از آنها، اطلاق می شود، مانند استفاده به صورت مسکونی یا اداری و غیره.

۱۶-۲-۱-۶- گروه خطرپذیری: یک گروهبندی برای میزان خطرپذیری ساختمان ها و سایر سازه ها جهت محاسبه بار سیل، باد، برف، یخ و زلزله (مطابق جدول ۶-۱-۱) می باشد.

۱۷-۲-۱-۶- مرجع ذیصلاح: مرجع دارای صلاحیت قانونی است که در این مبحث در صورت لزوم به آن ارجاع داده شده است.

۱۸-۲-۱-۶- مقاومت: به ظرفیت نهائی یک عضو برای تحمل نیروهای وارده اطلاق میگردد.

۱۹-۲-۱-۶- مقاومت اسمی: ظرفیت سازه یا اعضای سازهای که اثرات بارگذاری را تحمل می نمایند، اطلاق میگردد که براساس مقاومت مصالح و ابعاد و روابط استخراج شده از قانون های پذیرفته شده مکانیسم های سازه ای مشخص می شود و یا براساس آزمایش های میدانی یا آزمایشگاهی بر روی مدل های مقیاس شده حاصل می گردند.

۲۰-۲-۱-۶- مقاومت طراحی: به حاصلضرب مقاومت اسمی در ضریب مقاومت اطلاق میگردد.

۳-۱-۶- الزامات مبنا

۱-۳-۱-۶- سختی و مقاومت

ساختمان ها و سایر سازه ها، و کلیه اعضای آنها، بایستی با سختی و مقاومت کافی برای تامین پایداری سازه، حفظ عناصر غیرسازهای و سیستم ها از آسیب غیرقابل قبول و همچنین تامین الزامات سرویسدهی ذکر شده در بند ۲-۳-۱-۶- طراحی و اجرا گردند.

مقاومت قابل قبول و مجاز بایستی حداقل براساس یکی از روش های زیر مشخص گردد:

1. روش حالت های حدی نهایی یا مقاومت بند۶-۱-۳-۱-۱-۱-

2. طراحی به روش تنش مجاز بند ۶-۱-۳- ۱-۲

3. در صورت تصویب مرجع ذیصلاح برای پروژه های خاص (یا موردی)، استفاده از روش های عملکردی بند ۶-۱-۳-۱-۳-

قسمت ممکن است برای های متفاوت یک سازه و برای ترکیبات بار مختلف، استفاده از روش های متفاوت و جایگزین هم با توجه به محدودیت های فصل ۲ اجازه داده شود. در صورتی که مقاومت برای شرایط فوق العاده و غیرعادی در نظر باشد، روشهای بخش ۶-۲-۴ میتواند مورد استفاده قرار گیرد.

۱-۱-۳-۶-۱- روش حالت های حدی نهایی یا مقاومت

اعضای سازهای و غیر سازهای و اتصالات آنها باید مقاومت کافی برای تحمل ترکیبات بار بندهای ۲-۳-۲-۶ و ۳-۳-۲-۶ این مقررات را داشته باشند، بدون اینکه از حدود مجاز مقاومت تعیین شده برای مصالح تجاوز شود.

۲-۱-۳-۱-۶ طراحی به روش تنش مجاز

اعضای سازهای و غیر سازهای و اتصالات آنها باید مقاومت کافی برای تحمل ترکیبات بار بند ۶-۲-۳-۴ این مقررات را داشته باشند، بدون اینکه از حدود مجاز تنش تعیین شده برای مصالح تجاوز شود.

۳-۱-۳-۱-۶- روش های عملکردی

برای اعضاء سازهای و غیر سازهای و اتصالات آنها باید به وسیله تحلیل و یا ترکیبی از تحلیل و آزمایش نشان داده شود که درصد اطمینانی حداقل برابر با آنچه برای اعضای مشابه طراحی شده با روش مقاومت بند ۶-۱-۳-۱-۱ در برابر تاثیر بارهای مرده، زنده، محیطی و سایر بارها موردانتظار است، تامین شده است. ملاحظات مربوط به عدم قطعیتهای مربوط به بارگذاری و مقاومت بایستی در نظر گرفته شود.

۱-۳-۱-۳-۱-۶- تحلیل- تحلیل باید بر اساس روشهای منطقی که مبتنی بر قوانین پذیرفته شده مکانیک مهندسی میباشند، انجام شود و باید تمام منابع مهم تغییرشکل و مقاومت در آن در نظرگرفته شود. فرضیات مربوط به سختی، مقاومت، میرایی و سایر مشخصات اعضا و اتصالات سازهای که در تحلیل سازه در نظر گرفته می شوند، بایستی بر اساس اطلاعات آزمایشگاهی قابل قبول یا مراجع استاندارد لحاظ گردند.

۲-۳-۱-۳-۱-۶- آزمایش- شرایط آزمایشگاهی مورد استفاده برای اثبات ظرفیت عملکردی اعضای سازه ای و غیرسازهای و اتصالات مربوطه تحت بارگذاری مورد نظر، بایستی به نحوی باشد که به درستی نمایان گر مصالح، هندسه، شرایط ساخت، شدت بارگذاری و شرایط مرزی پیش بینی شده برای سازه باشد.

در صورتی که یک استاندارد صنعتی یا نتایج تجربه آزمایشگاهی قابل قبول بر روی اعضای سازهای مشابه وجود داشته باشد، برنامه آزمایش و محاسبات مربوط به مقادیر طراحی مربوط به برنامه آزمایش بایستی مطابق با آن استاندارد یا کار آزمایشگاهی انجام شود.

در صورتی که چنین استاندارد یا تجربه قبلی آزمایشگاهی موجود نباشد، نمونه ها بایستی در مقیاسی مشابه با کاربرد واقعی ساخته شود مگر اینکه به نحوی نشان داده شود که اثرات مقیاس کردن بر روی عملکرد موردنظر تاثیر چندانی ندارد.

 

ارزیابی نتایج آزمایش براساس نتایج به دست آمده از حداقل سه آزمایش انجام شود و انحراف نتایج به دست آمده از هر آزمایش بیش از ۱۵ % نسبت به مقدار میانگین نتایج تمام آزمایشها نباشد. در صورتی که انحراف بیش از ۱۵ % نسبت به میانگین در نتایج هر یک از آزمایشها مشاهده شود، لازم است آزمایشهای اضافی انجام شود تا زمانی که انحراف از نتایج هیچ یک از آزمایشها بیش از ۱۵ % نگردد یا اینکه حداقل ۶ آزمایش انجام شده باشد. هیچ یک از نتایج آزمایشها نباید بدون ارائه دلیل منطقی حذف گردد.

 

گزارش آزمایش ها باید شامل محل، زمان و تاریخ آزمایش باشد، مشخصات نمونه آزمایشگاهی، تجهیزات آزمایشگاهی، شرایط هندسی آزمایش، تاریخچه بارگذاری و تغییرشک لهای به دست آمده تحت بارگذاری و همچنین هرگونه آسیب مشاهده شده در نمونه در طی آزمایش به همراه مقدار بار و تغییرشکلی که متناظر با این آسیب بوده است بایستی ثبت گردد.

 

مبحث ششم مقررات ملی ساختمان

مبحث ششم مقررات ملی ساختمان

مبحث ششم مقررات ملی ساختمان

مبحث ششم مقررات ملی ساختمان