شاخصه های زندگی مومنانه از دیدگاه قرآن

6000 تومان – خرید
قرآن در باب معنای زندگی پیشنهادی ارائه می‏دهد که در واقع همان نظریه بی‏پیرایه و تحریف نشده ادیان توحیدی است که بر هدفداری کیهان و تقاضای سرشت انسان تکیه دارد. به رغم وسوسه ‏افکنی‏های داخلی و خارجی گذشته و تلاش‌های مستمر، گسترده و پر هزینه جهان شکل گرفته بر اصول روشنگری و رنسانس، دیدگاه قرآن همچنان با صلابت، سلامت و قدرت در سیمای زندگی بخشی از جامعه بشری می‏درخشد و به سایر انسان‏ها نیز نوید آرامش، آسایش و سعادت می‏دهد.

جان هیک، خوشبینی کیهانی در اسلام را مستند به این داده‏های قرآنی می‏داند که در اول هر سوره کلمات «به نام خدای بخشنده مهربان» تکرار شده و نام‏های نود و نه گانه خداوند مشتمل است بر: حب، احسان، لطف، رحمت، بخشش، گذشت، جود، شفقت(۱)، ولی، غفار، وهاب، رزاق، صبور، کریم، ودود، محیی، عفو، رحیم، هادی و این که خداوند همه گناهان را می‏آمرزد(۲) و اراده او تحقق خواهد یافت، وی درباره امیدآفرینی و قدرت جهت‏دهی و امیدآفرینی اسلام می‏گوید:

«در واقع واقعیت زندگی پس از مرگ و مواجهه با خدای بخشنده اما عادل، عموماً امروز در درون اسلام در قیاس با یهودیت یا مسیحیت که هر دوی آنها عمیقاً از روشنگری اروپایی تأثیر پذیرفته‏اند، نیرومندتر است. اسلام به عنوان چارچوبی برای زندگی، صخره ثبات، و استواری و سرچشمه ایمان و اعتماد میلیون‏ها انسان بوده است که اکثراً در آنچه که اکنون جهان سوم نامیده می‏شود زندگی می‏کنند… این ثبات از اطاعت نسبت به قانون الهی ناشی می‏شود که به توصیه نوعی شیوه زندگی کامل می‏پردازد و در همان حال هنگامی که انسان قصور می‏ورزد، در انتظار رحم و شفقت خداوند است. توکل و ایمان به خداوند مردان و زنان را از مصائب زندگی نجات می‏بخشد.»(۳)

جان هیک در آموزه‏های اصیل ادیان بزرگ جهان نسبت به معنای کل حیات، نوعی همانندی را مشاهده می‏کند و بر این باور است که جهان‏بینی ادیان می‏تواند خاستگاه گرایش‏ها، شیوه زندگی خاص و تعیّن هدف شمرده شود.(۴) ولی امتیاز اسلام در این است که هم اکنون به صورت عینی و ملموس مشغول ایفای چنین نقشی در زندگی مسلمانان است.

چنین مزیتی، ترسیم و تصویر هر چه بهتر نگاه قرآن را در رابطه با معنای زندگی، ضروری نشان می‏دهد تا انسان مسلمان با تقلید از غرب، گرفتار درد بی‏معنایی نگردد.

 تصور کلی معنا

در تصور قرآن نظام کیهانی در خدمت انسان است تا در پرتو ارتباط با خدا به کمال مطلوب(۵) و سعادت جاودانه برسد، به عبارت دیگر جهان به شمول سرشت انسان، وی را به سوی خدا می‏خواند تا زندگیش جهت پیدا کند. این فراخوانی در قالب بعثت و نبوت، شکل تشریح شده خود را بازمی‏یابد تا فرصت سیر تعالی طلبانه برای انسان بیش از پیش فراهم آید.

این که آفرینش آسمان‏ها و زمین و هر آنچه در آن هاست، هدفمند صورت گرفته است، در جای جای قرآن به چشم می‏خورد و غایت‏مندی و حکیمانه بودن آفرینش آنها مورد تأکید قرار می‏گیرد. در آیاتی، تذکر داده می‏شود که برخوردار زیستن انسان، جزء اهداف آفرینش هستی می‏باشد، و او ضمن استفاده از برکات کیهانی در جهت بهسازی زندگی این جهانی، از طریق تماشای نشانه‏های نهفته در متن هستی، به شناخت خداوند نایل می‏آید.(۶) در این رابطه مطالعه دو آیه زیر به عنوان نمونه کافی می‏نماید که می‏گوید:

«إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ ل‍آیَاتٍ لَأُوْلِی الْأَلْبَابِ ـالَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللّهَ قِیَاماً وَقُعُوداً وَعَلَی جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّماوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هذَا بَاطِلاً سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ.» (آل عمران /۱۹۰ـ۱۹۱)

مطالب مرتبط

دیدگاهی بنویسید.

بهتر است دیدگاه شما در ارتباط با همین مطلب باشد.