اُستُخوان
اُستُخوان جسم جامدیاست که تشکیلدهندهٔ اسکلت انسان و حیوان میباشد. استخوان به ریختهای گوناگون در بخشهای اندام جایگرفتهاست. بخش بیرونی استخوان سفت و سخت و پدیدآمده از مواد آلی و املاح معدنی چون فسفات دو کلسیم و کربنات دو کلسیم میباشد.
انواع استخوان
– استخوانهای دراز مثل استخوانهای موجود در دستها و پاها.
– استخوانهای کوتاه مثل استخوانهای موجود در مچ دست و مچ پا.
– استخوانهای پهن مثل استخوانهای دندهها، جناغ سینه و جمجمه.
– استخوانهای نامنظم مثل استخوانهای موجود در ستون مهرهای (مهرهها).
استخوانها از هر دو نوع الاستیک (قابل انعطاف) و سخت میباشند. الاستیسیته (انعطافپذیری) آنها ناشی از ماده آلی (پروتئین) موجود در آنهاست، و این در حالی است که سختی آن وابسته به ماده غیرآلی (املاح معدنی مثل کلسیم و فسفر) موجود در آنهاست. با توجه به سن، درصد مواد آلی و غیر آلی موجود در استخوانها فرق میکند. با افزایش سن، درصد مواد غیرآلی افزایش مییابد، انعطافپذیری استخوانها کاهش مییابد، و استعداد شکنندگی استخوان زیاد میشود
استخوان
اسکلتبدناز تعداد زیادی استخوان تشکیل شده است که بعضی از آنها فرد و بعضی دیگر زوجهستند. استخوانها از نظر شکل و اندازه بسیار متفاوت میباشند ولی بطور کلی آنها رابه ۵ گروه اصلی میتوان تقسیمبندی کرد.
استخوانهای مداز :استخوان مداز ، از یک تنه تقریبا استوانهای با یکقسمت پهن در دو انتها تشکیل شدهاند. این گروه بیشتر استخوانهای اندامهای فوقانی وتحتانی را در بر میگیرد.
- استخوانهای کوتاه :از نظر شکل تفاوتهای زیادی باهم دارند ولی بطور کلیمیتوان آنها را به شکل مکعب در نظر گرفت. این گروهاستخوانهای قسمت پروکسیالدست و پا را در برمیگیرند که به ترتیباستخوانهای کارپال و تارسالنامیدهمیشوند.
- استخوانهای پهن :استخوانهای پهن در مقایسه با قطرشان سطح پهن دارند وشاملاستخوانهایسقف جمجمه ودندههامیباشند.
- استخوانهای نامنظم :استخوانهای نامنظم در نظر شکل تفاوتهای زیادی باهمدارند و در هیچکدام از گروههای فوق قرار نمیگیرند و شامل استخوانهایی میشوند کهستونفقرات و بعضی از استخوانهای جمجمه را تشکیل میدهند.
- استخوانهای سزامویید (کنجدی) :این استخوانهای در تاندونهای نزدیکمفاصل ظاهر میشوندمهمترین استخوان این گروه ،استخون کشککمیباشد.